Πρώτη φορά σε θερινά γυρνάει τις μπομπίνες του το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, σε μια υβριδική βερσιόν που εναλλάσσει αίθουσες και ψηφιακές προβολές, ανοίγοντας το πρόγραμμά του και σε όσους δεν βρεθούμε στην συμπρωτεύουσα.
Απο την Άννα Φαρδή
26/06/2021
Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης συνεχίζει να λειτουργεί με αναπτυγμένα αντανακλαστικά όσον αφορά την πανδημία, καταφέρνοντας για πρώτη φορά ύστερα από ενάμιση χρόνο να συναντηθεί ζωντανά με τους σινεφίλ. Σε μια θερινή διοργάνωση, την πρώτη στα χρονικά του, το 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης φέρνει ένα πλούσιο ρόστερ ντοκιμαντέρ σε ανοιχτές αίθουσες, τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, αλλά χωρίς να στερεί πια την απόλαυση της μεγάλη οθόνης. Επιπλέον, γίνεται υβριδικό, ανοίγοντας το πρόγραμμά του για ψηφιακή θέαση σε όσους δεν βρίσκονται στη συμπρωτεύουσα, καινοτομώντας εις διπλούν.
Η έναρξη πραγματοποιήθηκε το βράδυ της 24ης του μήνα, με την «Τίνα», το εκρηκτικό ντοκιμαντέρ των Dan Lindsay και TJ Martin. Οι δύο σκηνοθέτες κατάφεραν να φέρουν κάτω από τα θεσσαλονικιώτικα αστέρια το εκρηκτικό ταπεραμέντο της Tina Turner, που την έκανε να αρθρώσει από τις πρώτες το λόγο της σχετικά με την έμφυλη βία, την τοξικότητα της πατριαρχικής κοινωνίας και τις κακοποιητικές ακρότητες που βιώνουν οι γυναίκες.
Η ταινία που έκανε την ελληνική πρεμιέρα της στον αυτοσχέδιο θερινό κινηματογράφο John Cassavetes Open Air, είναι ένα από τα αρκετά μουσικά ντοκιμαντέρ που επιφυλάσσει η διοργάνωση στο πλούσιο πρόγραμμά της, το οποίο μετρά 92 ταινίες στις ανοιχτές αίθουσες και 142 σε ψηφιακή προβολή. Από τις κινέζικες χριστιανικές κοινωνίες έως την εγχώρια stoner σκηνή, το φεστιβάλ ανεβάζει και πάλι ντεσιμπέλ, για σινεφίλ όσο και για μουσικόφιλους.
Ένα από τα πιο πολυαναμενόμενα ντοκιμαντέρ της διοργάνωσης, είναι εκείνο του Edgar Right για τους Sparks Brothers. Στην ομώνυμη ταινία, το ιδιόρρυθμο συγκρότημα με τη φήμη που ποτέ δεν κατάφερε να αποτυπώσει την ουσιαστική του αξία, ο σκηνοθέτης διατρέχει πέντε δεκαετίες πορείας, αποτίνοντας ένα φόρο τιμής, στον οποίο συνηγορούν οι Björk, Thurston Moore, Beck, Alex Kapranos, Bernard Butler, Vince Clark, «Weird Al» Yankovic, Flea, Andy Bell, Jason Schwartzman και Neil Gaiman… μεταξύ άλλων. Τι έκαναν οι «Beatles στην Ινδία»; Βασικά, την ερωτεύτηκαν, όπως αποδεικνύει το πλούσιο υλικό που ανασύρθηκε σχετικά με το ταξίδι των Σκαθαριών στη χώρα και την αλληλεπίδρασή τους μαζί της: μια σχέση που άναψε τη σπίθα για τη δημιουργική λαίλαπα που τους κατέβαλε (σκηνοθεσία: Ajoy Bose, Peter Compton).
Άλλαξε η Λάρισα τη σύγχρονη τζαζ σκηνή; Και βέβαια, απαντούν οι Δημήτρης Παπαδόπουλος και Ιωάννης Κολαξίδης στο ντοκιμαντέρ «Τι έγινε στη Λάρισα; Μια μουσική ιστορία για τον Nat Birchall». Η συνάντηση του σημαντικού μουσικού με τον ιδιοκτήτη του Duende Jazz Bar το 2009 ήταν κομβική, αφού κατέληξε στην ηχογράφηση ενός δίσκου που έβαλε τον καλλιτέχνη στον παγκόσμιο τζαζ χάρτη. Τέλος, η ροκ και stoner σκηνή της χώρας αποκτά τη δική της ταινία από τους Χρήστο Δανιηλίδη και Μιχάλη Μαλανδράκη. Στην «Εποχή της άρνησης του θανάτου», η αγγλόφωνη ροκ σκηνή μπαίνει σε ένα χρονολόγιο από το ’90 μέχρι σήμερα, συμπυκνώνοντας μέσα από συνεντεύξεις την ακάματη πορεία της και την ελαστικότητά της, που την κάνει πάντα να επιστρέφει ακμαία και παθιασμένη.
Το Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα για ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, μας ανεβάζει στα βουνά της Κίνας. Στο «Τραγουδώντας στην ερημιά» (Dongnan Chen) όπου μία χριστιανική χορωδία της εθνότητας των Μιάο, που καταφέρνει να παραμείνει κρυφή εδώ και έναν αιώνα, αποκαλύπτεται από την υπηρεσία προπαγάνδας, κι αναγκάζεται να ισορροπήσει ανάμεσα στην παράδοση και τη σύγχρονη πραγματικότητα της χώρας. Στο Διεθνές Διαγωνιστικό «Newcomers», βραβείο που πλέον φέρνει το όνομα του πρόσφατα εκλιπόντα και σημαντικού υποστηρικτή του φεστιβάλ Δημήτρη Εϊπίδη, η «Mικρή Σάτσμο», φέρνει την προσωπική της ιστορία μπροστά στην κάμερα. Σε σκηνοθεσία John Alexander και συνυπογράφωντας το σενάριο, η κόρη του Louis Armstrong μιλά για την ζωή της ως η «κρυφή κόρη» του εμβληματικού μουσικού, που ενώ την υπεραγαπούσε δεν αναγνώρισε ποτέ δημόσια.
Ένα ηπειρώτικο έθιμο έρχεται στο επίκεντρο του εθνογραφικού ντοκιμαντέρ «Ενθύμιον». Την Δευτέρα του Πάσχα, οι κάτοικοι του χωριού Γιρομέρι, μοιρολογούν πάνω από τους τάφους των αγαπημένων τους προσώπων, αφήνοντας ένα προσωπικό ενθύμιο. Η καθημερινότητα του χωριού περνά μπροστά από την κάμερα του Νίκου Ζιώγα, καταλήγοντας σε ένα δοκίμιο για το θάνατο και όσους μένουν πίσω. Από τη Θεσπρωτία, μεταπηδάμε στο Μπάουερι και το θρυλικό CBGB, το κλαμπ που γέννησε το πανκ. Οι φωτογραφίες του David Godlis που παγίδευσαν στο διηνεκές εκείνες τις σελίδες της μουσικής ιστορίας, ζωντανεύουν με μορφή animation στις «Νυχτερινές Λήψεις» των Lewie & Noah Kloster. «Τυλιχτό και στο χέρι»: με έναν, όχι και τόσο γοητευτικό, τίτλο χαρακτηρίζει η Laurie Lindeen τα πρώτα χρόνια της ζωής της ως καλλιτέχνη, γυρνώντας το φακό των Lewie & Noah Kloster σε μια άλλη συναρπαστική πλευρά του επαγγέλματος της: αυτήν που η καθημερινότητα της εργασίας στην εξυπηρέτηση, συναντά τη λάμψη της σκηνής, κάνοντας το rock ‘n’ roll… πραγματικά rock ‘n’ roll.
Ο Billy Tipton συναντά τους Sparks Brothers που συναντούν τον Lucio Dalla… Στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» σημαντικοί εκπρόσωποι όλων των μουσικών ειδών έρχονται, ο καθένας με το δικό του τρόπο, στη μεγάλη οθόνη (ή έστω στη streaming εκδοχή της). Η ζωή του Billy Tipton, αναπλάθεται από την ίδια την τρανς κοινότητα την οποία εκπροσώπησε, με το «Ένας ασυνήθιστος άνδρας» να γίνεται το πρωτοποριακό πορτρέτο ενός ασυμβίβαστου ήρωα (Aisling Chin-Yee, Chase Joynt). Με έναν πιο παραδοσιακό τρόπο ζωντανεύει η Ιταλία του Lucio Dalla, χάρη στον Pietro Marcello. Μέσα από πλήρες αρχειακό υλικό, η ιστορική πραγματικότητα της χώρας συναντά το βίο του Ιταλού τραγουδοποιού, γυρνώντας το φακό προς τους περιθωριοποιημένους («Για τον Λούτσιο).
Μπορείτε να προμηθευτείτε τα εισιτήρια σας μέσω της ιστοσελίδας του φεστιβάλ.
