09/10/2020
Στην 80η επέτειο από τη γέννηση του μεγάλου καλλιτέχνη, γιορτάζουμε την σπουδαία κληρονομιά του ανατρέχοντας σε τραγούδια-σταθμούς της πορείας του, από τους Beatles ως το τελευταίο του σόλο άλμπουμ.
Από τη Μαρία Μεταξά
Liverpool, 9 Οκτωβρίου του 1940: η Julia Stanley και ο Alf Lennon αποκτούν το μικρό John Winston. O Alf, ναυτικός, λείπει για πολύ καιρό και η Julia δυσκολεύεται να μεγαλώσει το αγόρι, το οποίο εν τέλει παραχωρεί στη φροντίδα της αδερφής της, Mimi και του άντρα της George.
Ο John μεγαλώνει με τους θείους του και σε ηλικία 11 χρόνων αρχίζει να επισκέπτεται τακτικά τη μητέρα του στο σπίτι της, όπου ακούν δίσκους του Elvis Presley. H Julia μαθαίνει στο γιο της να παίζει μπάντζο, και λίγα χρόνια μετά του αγοράζει την πρώτη του κιθάρα, υπό την προϋπόθεση να παίζει μουσική μόνο στο σπίτι της ―η θεία Mimi ήταν αρνητική προς τη σχέση του John με τη μητέρα του και του έλεγε χαρακτηριστικά: «Δε θα βγάλεις ποτέ λεφτά από τη μουσική».
Στην εφηβεία του, ο John παρασύρεται από την τρέλα του rock & roll και τη μόδα του τεντυμποϊσμού, ενώ μαζί με συμμαθητές του από το Quarry Bank High School ιδρύουν τους The Quarrymen και παίζουν skiffle μουσική στα πάρτυ. Στην πρώτη τους εμφάνιση σε μια υπαίθρια εκδήλωση, το καλοκαίρι του 1957, ο Lennon γνωρίζει τον Paul McCartney και λίγο αργότερα τον μικρότερο George Harrison. Ήταν η αρχή των θρυλικών Σκαθαριών.
Δεν είναι υπερβολή η δήλωση πως οι Beatles είναι η πιο επιδραστική μπάντα που υπήρξε ποτέ. Ο ίδιος ο Lennon δήλωσε πως η μπάντα του ήταν «πιο διάσημη από τον Ιησού» ―σήμερα μιλάμε για ένα μουσικό φαινόμενο που άλλαξε τον κόσμο.
Μετά τη διάλυση της μπάντας το 1970, ο Lennon κυκλοφόρησε τον πρώτο επίσημο σόλο δίσκο του, John Lennon / Plastic Ono Band, και για πέντε χρόνια ήταν εξαιρετικά παραγωγικός. To 1975, o καλλιτέχνης αποσύρθηκε για να αφοσιωθεί στην οικογένειά του, και επανήλθε πέντε χρόνια αργότερα με το Double Fantasy. Λίγες εβδομάδες μετά, στις 8 Δεκεμβρίου του 1980, δολοφονήθηκε.
Η μεγαλύτερη επιτυχία του John Lennon στο ευρύ κοινό παραμένει τα τελευταία χρόνια το ελπιδοφόρο Imagine, από τον πρώτο δίσκο του. Μάλιστα, το πιάνο στο οποίο γράφτηκε το τραγούδι αγοράστηκε το 2000 από τον τραγουδιστή George Michael και σήμερα εκτίθεται στο Strawberry Field του Liverpool, προς τιμήν των 80 χρόνων από τη γέννηση του δημιουργού.
Παρακάτω, κάνουμε μία αναδρομή σε ορισμένα τραγούδια-σταθμούς του μεγάλου καλλιτέχνη, από την αρχή της πορείας του με τους Beatles ως το τελευταίο του σόλο άλμπουμ, λίγο πριν το θάνατό του.
15. Twist and Shout, 1963
Από τον πρώτο δίσκο των Beatles, «Please Please Me». Το τραγούδι ηχογραφήθηκε τελευταίο και σε μία μόνο λήψη, καθώς μετά από 13 συνεχείς ώρες ηχογράφησης, η φωνή του John σχεδόν δεν έβγαινε.
14. I Saw Her Standing There, 1963
Ο John έμαθε πολλά από τον Paul· μαζί ξεκίνησαν να γράφουν κομμάτια, αντί να κάνουν μόνο διασκευές, όπως συνηθιζόταν τότε. Ωστόσο, στο συγκεκριμένο τραγούδι ο McCartney έχει παραδεχτεί πως η μπασογραμμή είναι αντιγραφή από το «I’m Talking About You» του Chuck Berry. Είναι επίσης και ένα από τα τελευταία κομμάτια που έπαιξε ο Lennon μπροστά σε κοινό, το 1974, στο Madison Square Garden μαζί με τον Elton John.
13. Norwegian Wood (This Bird Has Flown), 1965
Το τραγούδι σηματοδοτεί ένα μεγάλο βήμα για την μπάντα από το Liverpool, αλλά και για τον ίδιο τον John: γράφτηκε εν μέσω διακοπών στις Άλπεις, και εικάζεται πως είναι ένα γράμμα προς την τότε σύζυγό του, Cynthia Powell, στο οποίο εξομολογείται πως την απάτησε. Είναι επίσης και η πρώτη φορά που ακούμε τον Harrison να παίζει sitar.
12. Help!, 1965
Ο χαρούμενος τόνος του τραγουδιού απαλύνει την τραγικότητα των στίχων: εδώ ο Lennon, στην κορύφωση της beatlemania, ζητά βοήθεια και ηρεμία από την τρέλα που βιώνει.
11. In My Life, 1965
Στο Rubber Soul, τα τραγούδια του Lennon έχουν πολύ πιο προσωπικό τόνο. Στα 25 του, ανακαλεί την παιδική του ηλικία και τους ανθρώπους που αγάπησε: «I’ll never lose affection / For people and things that went before».
10. I Am the Walrus, 1967
Ο «egg man» των στίχων είναι αναφορά στον Eric Burdon των Animals και σε μία ιστορία που είπε εκείνος στον John για μία ερωτική επαφή με μία γυναίκα από τη Τζαμάικα, κατά την οποία εκείνη έσπασε ένα αυγό πάνω στην κοιλιά του.
9. Across The Universe, 1967
Ένα από τα πιο γνωστά κομμάτια των Beatles, που ενέπνευσε και την ομώνυμη ταινία του 2007. Ένα βράδυ, ο Lennon άκουγε τη Cynthia να μονολογεί, και στο μυαλό του δημιουργήθηκε ο πρώτος στίχος: «words are flowing out like endless rain into a paper cup». Όταν η Cynthia πήγε για ύπνο, εκείνος ξεκίνησε να γράφει το τραγούδι.
8. Strawberry Fields Forever, 1967
Στο τέλος του τραγουδιού, ο John ακούγεται να μουρμουρίζει κάτι δυσνόητο, που πολλοί παράκουσαν για «I buried Paul». Αυτή η παρερμηνεία ενέπνευσε μία μακάβρια και παράδοξη θεωρία: πως ο McCartney είχε σκοτωθεί, το γεγονός είχε αποσιωπηθεί, και τον αντικατέστησε στην μπάντα ένας σωσίας του.
7. Dear Prudence, 1968
Το καλοκαίρι του 1967, η μπάντα επισκέφθηκε το Maharishi Mahesh Yogi, όπου γνώρισε την ηθοποιό Mia Farrow και την κόρη της, Prudence, η οποία περνούσε όλες τις ώρες της κάνοντας διαλογισμό· στο τραγούδι ο John την καλεί να τους κάνει παρέα: «dear Prudence, won’t you come out and play?
6. Julia, 1968
Τον Ιούλιο του 1958, η Julia Stanley σκοτώνεται από ένα περαστικό αυτοκίνητο και μαρκάρει μία ταραγμένη περίοδο στη ζωή του 18χρονου τότε John Lennon. Δέκα χρόνια μετά, ηχογραφεί το τραγούδι προς τιμήν της μητέρας του, εντελώς μόνος του, ενώ τη μνημονεύει ξανά στο Mother του (1970).
5. Happiness Is a Warm Gun, 1968
Το πιο πολύπλοκο ρυθμικά τραγούδι των Beatles συνδυάζει blues, ψυχεδελική ροκ και doo-wop στοιχεία και προοικονομεί τους σόλο δίσκων του Lennon που έπονται. Ηχογραφήθηκε όταν εκείνος είχε ήδη ερωτευτεί τη Yoko Ono και η ατμόσφαιρα στην μπάντα ήταν τεταμένη.
4. Working Class Hero, 1971
Ο πρώτος σόλο δίσκος του Lennon (Imagine) ηχογραφήθηκε εν μέσω μιας θεραπείας για τα ψυχολογικά του τραύματα και συνεπώς, είναι ιδιαίτερα βαρύς και συναισθηματικός. Αυτό επηρέασε και την ηχογράφηση: στο συγκεκριμένο κομμάτι, ο Lennon αλλάζει το ρυθμό του τραγουδιού και ακούγεται όλο και πιο θυμωμένος προς το τέλος.
3. Whatever Gets You Thru the Night, 1974
Ο Lennon ήταν ο τελευταίος από τους Beatles που έφτασε στο νούμερο 1 στα charts ως σόλο καλλιτέχνης. Τελικά, τα κατάφερε με τη συνεργασία του Elton John στο πιάνο και στα φωνητικά.
2.Watching the Wheels, 1980
Μετά από μία απουσία πέντε ετών, ο Lennon απευθύνεται σε όσους τον κατέκριναν για την αποχή του από τα φώτα της δημοσιότητας: «they shake their heads and they look at me as if I’ve lost my mind /I tell them there’s no hurry, I’m just sitting here doing time».
1. (Just Like) Starting Over, 1980
Το τελευταίο single του John Lennon θυμίζει αρκετά τους πρώιμους Beatles στην upbeat, rock & roll μελωδία του, ενώ απηχεί τη νέα του στάση απέναντι στη ζωή. Εμείς δε γίνεται να το ακούσουμε χωρίς να σκεφτούμε την ειρωνεία: λίγο καιρό μετά, ο μεγάλος τραγουδοποιός θα πέθαινε αιφνίδια. Σήμερα, σαράντα χρόνια από το θάνατό του, o John Lennon συνεχίζει να μας εμπνέει.
Δες και αυτό:
Ο John Lennon για τον John Lennon
Το θρυλικό σκαθάρι με δικά του λόγια
