09/10/2020
Σήμερα ο Τζον Λένον θα γινόταν 80, αν το νήμα της ζωής του δεν είχε κοπεί βίαια, τον Δεκέμβριο του 1980. Με αφορμή την επέτειο αυτή, ξεχωρίζουμε αποσπάσματα από την τελευταία του συνέντευξη.
Από την Βαρβάρα Σαββίδη
«Πάντα αναρωτιόμουν γιατί οι άνθρωποι κάνουν διάφορα και γιατί η κοινωνία ήταν όπως ήταν. Δεν δεχόμουν τα πράγματα επειδή γινόντουσαν φαινομενικά έτσι. Κοιτούσα πάντα κάτω απ’ την επιφάνεια».
Το διάσημο «σκαθάρι» γεννήθηκε στις 9 Οκτωβρίου του 1940 στο Λίβερπουλ ως Τζον Ουίνστον Λένον, με το δεύτερο όνομά του να του δίνεται προς τιμή του τότε πρωθυπουργού της χώρας, Ουίνστον Τσώρτσιλ.
Η μουσική αυτή ιδιοφυία, αν και έζησε μόλις 40 χρόνια ανάμεσά μας, συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες και επιδραστικότερες προσωπικότητες της ποπ κουλτούρας, αλλά και του αντιπολεμικού κινήματος. Λίγες εβδομάδες πριν δολοφονηθεί έξω από το διαμέρισμα όπου ζούσε με τη Γιόκο Όνο στη Νέα Υόρκη, είχε δώσει μια μεγάλη συνέντευξη, διάρκειας 20 ωρών, στον τότε 25χρονο δημοσιογράφο David Sheff, για το περιοδικό Playboy.
Ήταν η περίοδος όπου ο Λένον είχε αποτραβηχτεί από τη δημοσιότητα, είχε χρόνια να δώσει συνεντεύξεις και από το 1975 «φρόντιζε το μωρό», δηλαδή τον γιο του Σον, τον οποίο είχαν αποκτήσει με την Γιόκο Όνο και «φούρνιζε ψωμί», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στον δημοσιογράφο. Η συνέντευξη δόθηκε με αφορμή τον νέο δίσκο που θα κυκλοφορούσε το ζευγάρι, με τίτλο “Double Fantasy”.
Με αφορμή την επέτειο γέννησης του Τζον Λένον, θυμόμαστε την μοναδική αυτή προσωπικότητα, μέσα από χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την «Τελευταία συνέντευξη των John Lennon & Yoko Ono», που κυκλοφορεί σε μετάφραση του Σωτήρη Κακίση (Βακχικόν, 2016).
Για την απόφαση να απέχει από τη δημόσια σφαίρα και να ασχοληθεί με τα οικιακά
«Από τα 22 μου μέχρι πολύ μετά τα 30, ήμουν δεσμευμένος με συμβόλαια και υποχρεώσεις. Όλα αυτά τα χρόνια δεν έκανα τίποτ’ άλλο. Δεν ήμουν ελεύθερος. Είχα μπει στο λούκι. Το συμβόλαιο ήταν η γραπτή επιβεβαίωση ότι είχα μπει στη φυλακή. Ήταν πιο σημαντικό να αντιμετωπίσω αυτή την πραγματικότητα, παρά να συνεχίσω μια ζωή μες στο ροκ εν ρολ – και να στροβιλίζομαι με τις αστάθμητες καταστάσεις που γεννάει μια δική σου εμφάνιση ή η γνώμη του κοινού για σένα. Το ροκ εν ρολ δεν είχε πια πλάκα.»
Για τη Γιόκο Όνο και τη διέξοδο που του προσέφερε
«Η Γιόκο μου ’δειξε την πιθανότητα της εναλλακτικής λύσης. “Δεν είσαι υποχρεωμένος να το κάνεις αυτό”. Βέβαια, δεν ήταν και τόσο απλό, δεν το χώνεψα με την πρώτη. Χρειάστηκε να το υποστηρίξει επίμονα. Το να τα παρατήσεις είναι πολύ πιο δύσκολο από το να συνεχίζεις. Τα ’χω κάνει και τα δυο. Ικανοποιώντας την αγορά και προγραμματισμένα, έχω γυρίσει δίσκους απ’ το 1962 ως το 1975.
Για την κατηγορία ότι ο Λένον βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Όνο
«Αυτά είναι αηδίες, το ξέρεις. Κανένας δεν με ελέγχει. Πάντα ήμουν εκτός ελέγχου. Ο μόνος που με ελέγχει είμαι εγώ, κι αυτό πάλι είναι σχεδόν αδύνατο.»
Bed-in στο Άμστερνταμ ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τον πόλεμο του Βιτενάμ (1969)
Για το πώς αποτιμά τους Beatles
«Οι Μπιτλς, τι να σου πω – είμαι πολύ δεμένος μαζί τους καλλιτεχνικά. Δεν μπορώ να τους ακούω αντικειμενικά. Εγώ δεν είμαι ικανοποιημένος μ’ όλους τους δίσκους που κάνανε, γαμώτο, οι Μπιτλς. Αλλά δεν υπάρχει ούτε ένας δίσκος που δεν θα ξανάκανα. […] Κάναμε μερικά καλά πράγματα και κάναμε και μερικά κακά πράγματα».
Για τη συνεργασία Λένον – ΜακΚάρντεϊ και τη συμβολή του καθενός στη δημιουργία
«Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Πολ πρόσφερε μιαν ελαφράδα, μιαν αισιοδοξία, ενώ εγώ έκλινα πάντα προς τη θλίψη, την αντιλογία, προς μια κάποια μελαγχολική εκδοχή. Ήταν μια περίοδος που πίστευα πως δεν έγραφα μελωδίες, ο Πολ τις έγραφε κι εγώ έγραφα επίπεδα, κραυγαλέο ροκ εν ρολ. Αλλά βέβαια όταν αναλογίζομαι μερικά απ’ τα τραγούδια μου – το “In my life” ή κάτι απ΄τα πρώτα -το “This is Boy” – έγραφα μελωδία, γερή μελωδία. Ο Πολ είχε μελετήσει πολύ, μπορούσε να παίζει πολλά όργανα. Μου ‘λεγε: “Ε, για’ δεν τ’ αλλάζεις αυτό εκεί; Την έχεις επαναλάβει αυτή τη νότα 50 φορές μες στο τραγούδι”. […] Ύστερα πάλι εγώ ήμουν αυτός που καταλάβαινα πώς έπρεπε να σουλουπωθεί ένα τραγούδι – ένα θέμα που το ξεκίναγε ίσως ο Πολ».
Με τον Paul McCartney
Για τη στιχουργική διαδικασία
«Εγώ τους έγραφα πιο εύκολα τους στίχους, αν και ο Πολ είναι πολύ ικανός στιχουργός, αλλά δεν το ‘χει πιστέψει. Γι’ αυτό και δεν του αρέσει.[…] Πάντως, τον πρώτο καιρό, δε μας νοιάζανε οι στίχοι […] Μας ενδιέφερε το δέσιμο, στίχος και μουσική μαζί. Ακόμα έτσι πιστεύω, δεν μπορώ όμως ν’ αφήνω τους στίχους στην τύχη τους. Πρέπει να τους κάνω να βγάζουν νόημα, ξεχωριστά απ’ το τραγούδι.»
Για το “Lucy in the sky with diamonds”, που δεν έχει καμία σχέση με τα LSD
«Ο γιος μου ο Τζούλιαν γύρισε μια μέρα με μια ζωγραφιά που ‘χε φτιάξει για κάποια συμμαθήτριά του που τη λέγανε Lucy. Είχε σχεδιάσει στο χαρτί και κάτι αστεράκια στον ουρανό και το ‘λεγε “Lucy in the sky with diamonds”. Απλό. […] Οι άλλες εικόνες μες στο τραγούδι ήταν από την «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων», απ’το δεύτερο μέρος, το «Μες στον καθρέφτη».
Για το αυτοβιογραφικό “Strawberry Fields Forever”
«Το “Strawberry Fields” είναι πραγματικό μέρος. Όταν έπαψα να μένω στην Penny Lane, μετακόμισα εκεί, στη θείτσα μου, που ζούσε στα προάστια. […] Κοντά σε κείνο το σπίτι ήταν το “Strawberry Fields”, ένα οίκημα κοντά σ’ ένα αναμορφωτήριο, και μικρός πήγαινα εκεί σε γκάρντεν πάρτυ με τους φίλους μου.[…] Από εκεί λοιπόν πήρα τ’ όνομα. Το χρησιμοποίησα όμως σαν εικόνα».
H φωτογραφία δημοσιεύτηκε λίγους μήνες μετά τη δολοφονία
Για τα Bed-Ins for Peace που διοργάνωσαν το 1969 με τη Γιόκο Όνο, καθώς μαινόταν ο πόλεμος του Βιετνάμ
«Η ζωή μας είναι η τέχνη μας. Γι’αυτό κάναμε τα ξαπλώματα στο κρεβάτι. Όταν παντρευτήκαμε ξέραμε ότι ο μήνας του μέλιτος θα ‘ταν δημόσιος έτσι κι αλλιώς, γι’αυτό αποφασίσαμε να τον χρησιμοποιήσουμε για να κάνουμε δηλώσεις. […] Ουσιαστικά, κάναμε μια διαφήμιση για την ειρήνη στην πρώτη σελίδα των εφημερίδων, αντί την καθημερινή διαφήμιση για τον πόλεμο».
Δες και αυτό για το σκαθάρι:
