Το «Summer of Soul» αποκαθιστά τη φήμη ενός μουσικού φεστιβάλ που κάποιοι το αποκαλούν «Black Woodstock», φέρνοντας στο φως ντοκουμέντα που για χρόνια έμεναν στα συρτάρια.
Απο τον Γιώργο Νάστο
24/09/2021
Διαβάζαμε όλο το καλοκαίρι στα μεγάλα έντυπα του εξωτερικού άρθρα για το ντοκιμαντέρ «Summer of Soul (…Or, When the Revolution Could Not Be Televised)» κι ευτυχώς έφτασε η στιγμή, χάρη στις Νύχτες Πρεμιέρας, να το παρακολουθήσουμε κι εμείς: την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου, συγκεκριμένα, στις 20:00 στο σινεμά Ιντεάλ. Δημιουργός του ο Questlove (κατά κόσμον Ahmir Thompson) τον οποίο γνωρίζουμε ως ιδρυτή και μέλος της φανταστικής μπάντας The Roots και ως αρχηγό της house band του The Tonight Show με τον Jimmy Fallon – όσοι βέβαια τον ακολουθούμε στο Instagram ή έχουμε διαβάσει κάποιο από τα βιβλία που έχει γράψει μένουμε συχνά ενεοί από τις λεπτομερείς εγκυκλοπαιδικές του γνώσεις σε ό,τι αφορά το hip-hop, τη funk, τη soul και το R&B.
Η ιστορία έχει ως εξής: το καλοκαίρι του 1969 o Tony Lawrence, δαιμόνιος promoter και τραγουδιστής (και απίθανο style icon), πείθει τις Αρχές της Νέας Υόρκης να του δώσουν την άδεια να διοργανώσει μια σειρά συναυλιών στο Χάρλεμ, και συγκεκριμένα στο Mount Morris Park (σήμερα γνωστό ως Marcus Garvey Park). Χορηγός του η φίρμα καφέ Maxwell House και υποστηρικτής του ο John Lindsey, δήμαρχος τότε της πόλης, πεφωτισμένος ρεπουμπλικάνος με προοδευτικές πεποιθήσεις. Σε έξι Κυριακές εκείνου του θέρους απλώθηκε το πρόγραμμα του Harlem Cultural Festival ξεκινώντας στις 29 Ιουνίου και τελειώνοντας στις 24 Αυγούστου. Από τη σκηνή του πέρασαν κάποια από τα πιο θρυλικά ονόματα της μαύρης μουσικής: ο Stevie Wonder, η Mahalia Jackson, η Nina Simone, οι Sly and the Family Stone, ο B. B. King, οι Staple Singers, η Gladys Knight με τους Pips, η Abbey Lincoln, οι 5th Dimension. Συνολικά το φεστιβάλ το παρακολούθησαν περισσότεροι από 300 χιλιάδες θεατές. Οι εκδηλώσεις του κινηματογραφήθηκαν, όμως το οπτικοακουστικό υλικό του «Black Woodstock» (όπως το είχαν αποκαλέσει ορισμένοι) έμεινε στα αζήτητα για μισό αιώνα.
Οι παραγωγοί Robert Fyvolent και David Riverstein εντόπισαν πριν από μερικά χρόνια τις μπομπίνες με τα βίντεο και προσέγγισαν τον Questlove προτείνοντάς του να σκηνοθετήσει ένα σχετικό ντοκιμαντέρ. Στην αρχή ήταν διστακτικός. Δεν είχε ξανασκηνοθετήσει τίποτα στη ζωή του μέχρι τότε, ούτε μπορούσε να βρει πληροφορίες για το φεστιβάλ online: φοβόταν ότι του μιλούσαν για κάτι ήσσονος σημασίας. Όταν είδες τις εμφανίσεις των καλλιτεχνών έπαθε σοκ. Ψηφιοποίησε το υλικό, μίλησε με διάφορους καλλιτέχνες, συντελεστές και θεατές του φεστιβάλ που είναι ακόμη ζωντανοί και έφτιαξε τελικά το «Καλοκαίρι της Σόουλ», ένα εκπληκτικό φιλμ γεμάτο ρυθμό και συγκίνηση, ένα φιλμ για το καλοκαίρι κατά το οποίο «πέθαναν οι νέγροι και γεννήθηκαν οι μαύροι», όπως το έχει χαρακτηρίσει ο γνωστός ακτιβιστής Rev. Al Sharpton. Οι κριτικές (στην πλατφόρμα Metacritic έχει βαθμολογηθεί με 96/100) μιλούν για ένα από τα καλύτερα concert films όλων των εποχών.
Βλέπεις τα πλάνα από τις συναυλίες και δεν γίνεται να μη ζηλέψεις όσους είχαν δώσει το «παρών». Τι να πρωτοαναφέρει κανείς; Τον Στίβι Γουόντερ στα ντραμς; ‘Η το συγκλονιστικό ντουέτο της Μέιβις Στέιπλς με τη Μαχάλια Τζάκσον; Φυσικά ο υπότιτλος του «Or, When the Revolution Could Not Be Televised» δεν είναι καθόλου τυχαίος. Μόλις έναν χρόνο πριν το Χάρλεμ είχε μετατραπεί σε πεδίο ταραχών και λεηλασιών με αφορμή τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, η Αμερική των 60s έβραζε, ο αγώνας για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων βρισκόταν στο ζενίθ του και αυτές οι συναυλίες ήταν ένα πολυπόθητο, γεμάτο ανεμελιά και αλληλεγγύη διάλειμμα προτού το κάδρο της ζωής γεμίσει ξανά με αδικία, ρατσισμό και ανισότητες. Αξίζει να σημειωθεί πως η παραγωγή τιμήθηκε τον περασμένο Ιανουάριο με Μέγα Βραβείο της Επιτροπής και Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Σάντανς. Την προβολή θα προλογίσει ο μουσικός παραγωγός και παρουσιαστής G-Poly (Γιώργος Πολυχρονίου).
Τι θα δούμε στις 27ες Νύχτες Πρεμιέρας
