Όταν βρέθηκαν περιορισμένοι για μέρες σε μια σουίτα στο Τόκιο, οι Beatles μπορεί να μην φούρνισαν μυρωδάτο banana bread, ζωγράφισαν όμως έναν ωραιότατο (;) πίνακα, με τη δική του ιστορία.
Από τη Βαρβάρα Σαββίδη
28/12/2020
Με το lockdown (ή αλλιώς απαγορευτικό – κατά τον κ. Μπαμπινιώτη) να συνεχίζεται μέχρι και τον Ιανουάριο του 2021, ίσως ορισμένοι να έχουμε αρχίσει να στερεύουμε από ιδέες για το τι άλλο μπορούμε να κάνουμε μέσα στο σπίτι. Να λοιπόν τι έκαναν οι Beatles, όταν αναγκάστηκαν να μείνουν κλεισμένοι για μέρες στο δωμάτιο (εντάξει, στη σουίτα) του ξενοδοχείου Hilton στο Τόκυο, όπου βρισκόντουσαν για περιοδεία το 1966: Ζωγράφισαν τον μοναδικό – από όσο γνωρίζουμε – πίνακα, τον οποίο έχουν δημιουργήσει και υπογράψει και οι τέσσερις από κοινού.
Η τελευταία περιοδεία
Γιατί τους επιβλήθηκε όμως η απαγόρευση; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. To 1966 οι Beatles βρίσκονταν στο απόγειο της δόξας τους. Όλος ο πλανήτης παραμιλούσε μαζί τους, στις συναυλίες τους γινόταν το αδιαχώρητο, τα γήπεδα ήταν τα μόνα που χωρούσαν τις χιλιάδες των οπαδών τους κι έτσι ανέχονταν την πολύ κακή ηχητική, ενώ το φαινόμενο με τις θαυμάστριες που τσίριζαν και λιποθυμούσαν άμα τη εμφανίσει των ειδώλων τους, είχε πλέον τον δικό του ορισμό: Beatlemania. Όπως περιγράφει πολύ γλαφυρά το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «The Beatles: Eight Days a Week – The Touring Years» του Ron Howard, οι ίδιοι είχαν κουραστεί να ζουν σε αυτή την παράνοια. Το 1966 είναι η τελευταία χρονιά που δίνουν συναυλίες.
Ένα μήνα πριν την αποχαιρετιστήρια συναυλία τους στο Σαν Φρανσίσκο τον Αύγουστο του 1966, τα σκαθάρια βρίσκονταν σε περιοδεία στην τότε Δυτική Γερμανία (από όπου είχαν ξεκινήσει όλα για εκείνους), την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες.
Τόκυο: απειλές και Beatlemania
Στην Ιαπωνία θα έδιναν τρεις συναυλίες στο φημισμένο στάδιο Budokan του Τόκυο τον Ιούλιο του 1966, το οποίο είχε χτιστεί μόλις το 1964 και στέγαζε αγώνες πολεμικών τεχνών. Στα δυο χρόνια λειτουργίας του το εμβληματικό στάδιο δεν είχε χρησιμοποιηθεί ποτέ για άλλο σκοπό. Οι Beatles έγιναν η πρώτη μπάντα στα χρονικά που έδωσε εκεί συναυλία.
Το γεγονός αυτό εξόργισε πολλούς συντηρητικούς Ιάπωνες που δεν ήθελαν να «αμαυρωθεί» ο χώρος του σταδίου, σε τέτοιο βαθμό ώστε τα σκαθάρια σύντομα να δέχονται απειλές κατά της ζωής τους. Ταυτοχρόνως, οι αρχές ανησυχούσαν ιδιαίτερα για τον πανζουρλισμό που δημιουργούνταν όπου εμφανίζονταν οι “Fab four”, συνεπώς θεώρησαν επικίνδυνο να τους επιτρέψουν να κινηθούν στην πόλη. Έτσι, τους επιβλήθηκε αυστηρός περιορισμός εντός του ξενοδοχείου. Τις ημέρες που έμειναν στο Τόκυο, τις πέρασαν κλεισμένοι συνεχώς στο δωμάτιό τους – έβγαιναν μόνο για να δώσουν συναυλίες και επέστρεφαν ξανά στη σουίτα τους.
Η δημιουργία του έργου
Σύμφωνα με τον Robert Whitaker, τον φωτογράφο που κάλυπτε την περιοδεία της μπάντας, ο μάνατζέρ τους, Brian Epstein, πρόσεξε πόσο πολύ βαριόντουσαν όλη μέρα μέσα στα δωμάτιά τους κι έτσι προμηθεύτηκε έναν μεγάλο καμβά και υλικά ζωγραφικής για να απασχοληθούν. Τοποθέτησε τον λευκό καμβά πάνω σε ένα τραπέζι και στη μέση του καμβά έβαλε ένα λαμπατέρ.
Ο Τζον, ο Πολ, ο Ρίνγκο και ο Τζωρτζ κάθισαν γύρω από το τραπέζι και αμέσως απορροφήθηκαν από τη ζωγραφική. Όπως ανέφερε ο Whitaker, «ποτέ δεν τους είχα ξαναδεί τόσο ήρεμους, ή πιο συγκεντρωμένους από ό,τι εκείνες τις στιγμές. Σταματούσαν, πήγαιναν να δώσουν τη συναυλία, κι όταν τελείωναν έλεγαν “Πάμε τώρα να συνεχίσουμε τη ζωγραφιά”». Ήταν κάτι που τους ηρεμούσε, σαν μια πρακτική ζεν εν μέσω μιας από τις πιο ηλεκτρισμένες περιοδείες στην ιστορία της μουσικής. Όταν ολοκληρώθηκε το έργο, αφαίρεσαν τη λάμπα και στον λευκό κύκλο που είχε απομείνει στο κέντρο του, υπέγραψαν και οι τέσσερις.
Τα αγόρια ζωγράφισαν με λάδια και νερομπογιές, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα έντονα χρώματα, επηρεασμένοι από την τάση της εποχής, την ψυχεδέλεια, όπως και ο τότε νέος δίσκος τους – το αριστουργηματικό «Revolver» που θα κυκλοφορούσε τον Αύγουστο του 1966. Το «Images of a Woman», αργότερα γνωστό και ως «The Tokyo Painting», περιλαμβάνει αφαιρετικές απεικονίσεις γυναικείων μορφών, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο εμφανείς.
«Images of a Woman»
Τι απέγινε το «Images of a Woman»
Λίγο πριν φύγουν από την Ιαπωνία, οι Beatles πούλησαν τον πίνακα στον Tetsusaburo Shimoyama, ο οποίος ήταν επικεφαλής του fan club τους στο Τόκυο, ενώ τα έσοδα πήγαν σε καλό σκοπό. Μετά το θάνατό του, η σύζυγός του άνοιξε ένα κατάστημα με αναμνηστικά είδη, με ειδίκευση σε συλλεκτικά κομμάτια που σχετίζονταν με τους Beatles και το 1989 πούλησε σε δημοπρασία το «Images of a Woman». Ύστερα χάθηκαν τα ίχνη του, μιας και ο αγοραστής για λόγους ασφάλειας δεν ήθελε να είναι γνωστή η ταυτότητά του. Το 2012 το έργο πωλήθηκε σε δημοπρασία στη Νέα Υόρκη για 155.250 δολάρια σε ιδιώτη συλλέκτη.
