Με αφορμή το διαδικτυακό αφιέρωμα στην Άννα Καρίνα, από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος και την Ταινιοθήκη της Ελλάδος (8-14 Δεκεμβρίου), θυμόμαστε την ηθοποιό – σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ.
Από τη Βαρβάρα Σαββίδη
07/12/2020
Αέρινη, ανεπιτήδευτη, φινετσάτη, αισθησιακή και σοβαρή ταυτοχρόνως, η Άννα Καρίνα συγκαταλέγεται στις πιο αγαπημένες μου της χρυσής εποχής του γαλλικού κινηματογράφου. Μιας εποχής που εξακολουθεί να εμπνέει μέχρι και σήμερα. Υπήρξε ένα από τα ομορφότερα πρόσωπα του κινηματογράφου και δικαίως αποτελεί το σύμβολο της Nouvelle Vague, του ανατρεπτικού κινηματογραφικού κινήματος της Γαλλίας της δεκαετίας του ’60 που επανεφηύρε το σινεμά. Ως σύντροφος και μούσα του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, του «πατέρα» της νουβέλ βαγκ, η Άννα Καρίνα έπαιξε σε ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες του κινήματος, οι δημιουργοί του οποίου ίσως δεν αντιλαμβάνονταν τότε ότι τα έργα τους θα παρέμεναν κλασικά, ανεξίτηλα στο χρόνο.
Όπως ανέφερε κι η ίδια η Καρίνα συχνά στις συνεντεύξεις της «Είναι πολύ συγκινητικό, όπου κι αν πηγαίνω, βλέπω νέους ανθρώπους, ακόμη και εφήβους, να παρακολουθούν τις ταινίες μας, από την Ιαπωνία και τη Νότιο Κορέα, μέχρι την Αμερική και τη Γαλλία. Αυτές οι ταινίες μοιάζει να μην παλιώνουν ποτέ. Παραμένουν φρέσκες, εξακολουθούν να αγγίζουν τους ανθρώπους. Είναι ένα σπουδαίο δώρο που μου έδωσε ο Γκοντάρ». Μερικές από αυτές τις ταινίες, θα απολαύσουμε στο αφιέρωμα στην Άννα Καρίνα που διοργανώνουν το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, από 8 έως 14 Δεκεμβρίου, φέρνοντας την εμβληματική ηθοποιό στην οθόνη του σπιτιού μας.
Το ξεκίνημα στο Παρίσι
Το «δώρο» αυτό της δόθηκε σε πολύ νεαρή ηλικία, ενώ και η ίδια η εμπλοκή της με τον μποέμ καλλιτεχνικό κύκλο του Παρισιού του τέλους της δεκαετίας του ’50 και των αρχών των 60s υπήρξε απολύτως κινηματογραφική. Όταν στα 17 της αποφάσισε να φύγει από τη γενέτειρά της τη Δανία και να πάει στο Παρίσι, δεν μιλούσε τη γλώσσα, δεν είχε χρήματα – έμενε νηστική για εβδομάδες, ούτε κάποια ιδέα για το τι ήθελε να κάνει εκεί. Τα εντυπωσιακά γαλάζια μάτια της και το αψεγάδιαστο πρόσωπό της όμως δεν θα περνούσαν απαρατήρητα. Μια μέρα, ενώ καθόταν στο περίφημο καφέ Les Deux Magots της αριστερής όχθης, μια ατζέντισσα της πρότεινε δουλειά ως μοντέλο. Δέχτηκε, κι έγινε περιζήτητη για φωτογραφίσεις εξωφύλλων μεγάλων περιοδικών της εποχής. Ανάμεσα στις σπουδαίες προσωπικότητες του χώρου της μόδας και της τέχνης που γνωρίζει, συναντά την Κοκό Σανέλ, η οποία της προτείνει να αλλάξει το όνομά της από Hanne Karin Bayer, σε Άννα Καρίνα.
Η γνωριμία με τον Γκοντάρ
Λίγο αργότερα θα ερχόταν στη ζωή της ο – κατά 10 χρόνια μεγαλύτερός της – Ζαν-Λυκ Γκοντάρ. Την ανακάλυψε το 1959 σε ένα τηλεοπτικό διαφημιστικό για σαπούνι και της πρότεινε έναν μικρό ρόλο στην πρώτη του ταινία, το περίφημο «Με Κομμένη την Ανάσα». Η Καρίνα αρνήθηκε, μιας και ο ρόλος απαιτούσε να εμφανιστεί γυμνή. Εκείνος δεν κατάλαβε γιατί, εφόσον την είχε ήδη δει στο διαφημιστικό να εμφανίζεται σε μια μπανιέρα, για να λάβει την απάντηση, «ήμουν καλυμμένη με σαπουνάδες και φορούσα μαγιό, εσείς υποθέσατε πως δεν φοράω τίποτα».
Ένα χρόνο αργότερα, την προσέγγισε και πάλι για να της προτείνει πρωταγωνιστικό αυτή τη φορά ρόλο, κι έτσι η πρώτη τους συνεργασία ήρθε στην ταινία «Le petit Soldat» του 1960, με θέμα τον πόλεμο στην Αλγερία. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, ερωτεύτηκαν. Σε ένα από τα πάρτι με το συνεργείο, ο Γκοντάρ της άφησε ένα σημείωμα που έγραφε «Σ’αγαπώ, συνάντησέ με τα μεσάνυχτα στο Café de la Prez». Εκείνη είχε άλλη σχέση τότε, αλλά δεν μπορούσε να του αντισταθεί, είχε μαγευτεί. Παντρεύτηκαν το 1961 και μέχρι τον χωρισμό τους το 1965 η Καρίνα πρωταγωνίστησε σε ορισμένες από τις ωραιότερες ταινίες του.
Le Petit Soldat (Ο μικρός στρατιώτης), 1960 | Η ταινία γυρίστηκε το 1960 αλλά βγήκε στις αίθουσες το 1963, καθώς είχε απαγορευθεί. © BFI
Σύμφωνα με την ίδια, υπήρξε ο Πυγμαλίωνάς της. Της πρότεινε βιβλία, μουσικές, ταινίες, τη μόρφωσε, την έβαλε σε έναν νέο, θαυμαστό για εκείνη κόσμο. Καθώς όμως, μέχρι τα 21 μια γυναίκα στη Γαλλία θεωρούνταν ανήλικη, έπρεπε εκείνος να υπογράφει στη θέση της για κάθε επαγγελματικό συμβόλαιο. Σύμφωνα με την ίδια, ζήλευε τις συνεργασίες της με άλλους σκηνοθέτες, αλλά θαύμαζε τις ερμηνείες της. Αν όμως η Καρίνα διαμορφώθηκε ως προσωπικότητα και καλλιτέχνιδα από τον Γκοντάρ, εκείνη του χάρισε την αυτοπεποίθηση που τόσο του έλειπε.
Une Femme est une Femme (Η γυναίκα είναι γυναίκα), 1961 | Η Anna Karina και ο Jean-Paul Belmondo στην τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Jean-Luc Godard. Η Καρίνα κέρδισε το βραβείο καλύτερης ερμηνείας για το ρόλο της, στο φεστιβάλ κινηματογράφου του Βερολίνου. © Ronald Grant Archive
Μετά το χωρισμό τους, η Καρίνα συνέχισε την πορεία της στο χώρο του κινηματογράφου, ασχολήθηκε και με το τραγούδι στο πλευρό του Σερζ Γκενσμπούργκ, ο οποίος έγραψε ένα μιούζικαλ για την ίδια, σκηνοθέτησε, έγραψε μυθιστορήματα. Μέχρι το τέλος της ζωής της, πήγαινε σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο όπου γίνονταν αφιερώματα στη γαλλική νουβέλ βαγκ και στις ταινίες της με τον Γκοντάρ, μιλούσε με συγκίνηση για την περίοδο εκείνη, έδινε συνεντεύξεις. Πάντα προσγειωμένη και με μια διαρκή ευγνωμοσύνη για όλο αυτό το εκπληκτικό που έζησε. Και που μας χάρισε.
Πληροφορίες
Αφιέρωμα στην Άννα Καρίνα, από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος και την Ταινιοθήκη της Ελλάδος
- Οι ταινίες προβάλλονται στα γαλλικά με ελληνικούς υπότιτλους.
- Η προπώληση εισιτηρίων ξεκινάει τη Δευτέρα 7/12 στις 12.00 το μεσημέρι.
- Δημιουργήστε τον λογαριασμό σας στην πλατφόρμα https://online.tainiothiki.gr/ και αγοράστε εισιτήρια για τις ταινίες που σας ενδιαφέρουν. Έχετε 30 ώρες για να ολοκληρώσετε τη θέαση της κάθε ταινίας.
- Κάθε ταινία είναι διαθέσιμη για 600 θεάσεις.
- Για βέλτιστη ποιότητα θέασης συνδεθείτε στην πλατφόρμα από Edge σε υπολογιστή Windows ή από Safari σε υπολογιστή MacOS.
